Oxytocin hay ‘hormone tình yêu’ có thể giúp giảm căng thẳng, lo âu và xây dựng các mối quan hệ xã hội bền chặt, lành mạnh. Đây là chất hóa học khiến chúng ta cảm thấy hạnh phúc, gần gũi hơn với những người thân yêu, tăng cường khả năng yêu và được yêu…
1. Oxytocin là gì?
Oxytocin là một neuropeptide mạnh hoặc một phân tử giống protein nhỏ hoạt động như một hormone và một chất dẫn truyền thần kinh trong não. Hóa chất này được sản xuất ở vùng dưới đồi và được giải phóng bởi tuyến yên.
Oxytocin được gọi là ‘hormone tình yêu’ vì vai trò quan trọng của nó trong việc thúc đẩy các mối quan hệ xã hội và sự gần gũi về mặt cảm xúc. Khi chúng ta ôm, chạm hoặc gắn kết xã hội, mức oxytocin tăng lên, nuôi dưỡng cảm giác tin tưởng, đồng cảm và kết nối. Trong quá trình sinh nở và cho con bú, oxytocin củng cố mối quan hệ mẹ - con, nhấn mạnh vai trò của nó trong việc nuôi dưỡng, tạo ra các mối quan hệ sâu sắc.
2. Chức năng của oxytocin
Oxytocin có một số chức năng quan trọng:
- Tăng cường cảm giác tin tưởng và đồng cảm, những yếu tố rất quan trọng để hình thành và duy trì các mối quan hệ xã hội.
- Hỗ trợ việc sinh nở và cho con bú, tăng cường mối liên kết giữa mẹ và con.
- Giúp giảm căng thẳng và lo âu.
- Chất này cũng được giải phóng trong quá trình quan hệ tình dục, giúp tăng cường sự gần gũi về mặt tình cảm và gắn kết giữa các cặp đôi.
Nồng độ oxytocin thấp ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý dẫn đến cảm giác cô đơn và trầm cảm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nói chung.
3. Có những cách nào để tăng oxytocin?
Nồng độ oxytocin thấp có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cảm xúc và tâm lý của một người, dẫn đến cảm giác cô đơn và trầm cảm, khiến việc hình thành, duy trì các mối quan hệ trở nên khó khăn hơn. Nồng độ oxytocin thấp cũng có thể làm tăng sự lo lắng , căng thẳng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nói chung.
Dưới đây là một số cách giúp tăng cường oxytocin: 3.1. Tiếp xúc vật lý
Ôm, âu yếm và nắm tay… là những cách tiếp xúc vật lý trực tiếp để tăng oxytocin. Kết nối vật lý này báo hiệu cho não rằng chúng ta an toàn và được yêu thương, từ đó làm tăng mức oxytocin.
Điều này có thể làm giảm căng thẳng, lo lắng, khiến chúng ta cảm thấy gắn kết hơn với những người chúng ta quan tâm. Những hành động tình cảm nhỏ này cũng có thể cải thiện tâm trạng và sức khỏe tổng thể.
3.2. Dành thời gian chất lượng với những người thân yêu
Dành thời gian bên bạn bè và gia đình có thể làm tăng đáng kể oxytocin. Tham gia vào các cuộc trò chuyện tin cậy, nơi bạn chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc của mình sẽ thúc đẩy sự gần gũi về mặt cảm xúc.
Tham gia vào các hoạt động như nấu ăn, chơi trò chơi, nghe nhạc cùng nhau hoặc chỉ đơn giản là dành thời gian bên nhau, sẽ củng cố mối quan hệ và tạo ra những kỷ niệm lâu dài. Cảm giác gần gũi và gắn bó này rất tốt cho sức khỏe cảm xúc.
3.3. Hành động tử tế
Thực hiện các hành động tử tế không chỉ có lợi cho người nhận mà còn tăng cường hạnh phúc của người cho. Khi bạn giúp đỡ người khác, dù là thông qua hoạt động tình nguyện hay những hành động đơn giản như giúp đỡ hàng xóm, não của bạn sẽ giải phóng oxytocin.
Điều này tạo ra cảm giác vui vẻ và hạnh phúc, củng cố các kết nối xã hội tích cực, khiến bạn cảm thấy hòa nhập hơn vào cộng đồng của mình. Sự nâng cao cảm xúc từ những hành động này có thể kéo dài lâu dài.
3.4. Liệu pháp thú cưng
Dành thời gian với thú cưng có thể có tác động tốt đến mức oxytocin trong cơ thể. Tình yêu vô điều kiện mà động vật như chó, mèo mang lại, có thể làm giảm cảm giác cô đơn và căng thẳng.
Vuốt ve mèo, chơi với chó hoặc thậm chí ngắm cá bơi có thể giúp bạn bình tĩnh và tăng oxytocin. Những tương tác này nhắc nhở chúng ta về những niềm vui giản dị, trong sáng trong cuộc sống và mang lại sự thoải mái, an ủi trong những lúc căng thẳng.
3.5. Chánh niệm và thiền định
Chánh niệm và thiền định giúp bạn luôn hiện diện và kết nối với bản thân bên trong. Bằng cách tập trung vào hơi thở và buông bỏ những lo lắng, bạn tạo ra trạng thái tâm trí thanh thản, có thể làm tăng oxytocin.
Các bài tập như thở chánh niệm, yoga có thể làm giảm hormone căng thẳng, thúc đẩy cảm giác bình tĩnh và khỏe mạnh. Sự bình yên bên trong này có thể cải thiện khả năng kết nối với người khác ở mức độ sâu hơn.
3.6. Tiếng cười
Tiếng cười là một cách mạnh mẽ và tự nhiên để tăng cường oxytocin. Khi bạn chia sẻ tiếng cười vui vẻ với bạn bè hoặc gia đình, sẽ củng cố mối quan hệ của bạn và tạo ra bầu không khí vui vẻ.
Xem một bộ phim hài, chia sẻ những câu chuyện cười hoặc hồi tưởng về những kỷ niệm thú vị có thể làm tâm trạng vui vẻ hơn và tăng cường kết nối cảm xúc. Việc giải phóng oxytocin trong khi cười khiến bạn cảm thấy vui vẻ và thư giãn hơn.
Tham gia các hoạt động nhóm như lớp yoga giúp bạn khỏe mạnh về mặt thể chất và tăng oxytocin.
3.7. Âm nhạc
Âm nhạc có khả năng độc đáo trong việc chạm đến cảm xúc của chúng ta và tăng mức oxytocin. Nghe những bài hát yêu thích có thể gợi lại những ký ức và cảm xúc tích cực.
Hát, đặc biệt là trong một nhóm (ví dụ như dàn hợp xướng) giúp nuôi dưỡng cảm giác đoàn kết. Sự hòa hợp của các giọng hát tạo ra niềm vui, sự kết nối tập thể có thể mang lại sự thỏa mãn sâu sắc. Liệu pháp âm nhạc thường được sử dụng để tăng cường sức khỏe và hạnh phúc về mặt cảm xúc.
3.8. Tập thể dục
Tham gia các hoạt động nhóm như lớp yoga, khiêu vũ hoặc thể thao đồng đội không chỉ giúp bạn khỏe mạnh về mặt thể chất mà còn tăng đáng kể oxytocin. Tập thể dục cũng giải phóng endorphin, hoạt động cùng với oxytocin để cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng.
3.9. Lòng biết ơn
Việc bày tỏ lòng biết ơn và sự trân trọng có thể tác động mạnh mẽ đến sức khỏe cảm xúc. Khi bạn cảm ơn ai đó hoặc thể hiện sự trân trọng đối với những nỗ lực của họ, sẽ củng cố mối quan hệ của bạn và khiến cả hai bên cảm thấy được trân trọng.
Viết một lời cảm ơn chân thành, bày tỏ lòng biết ơn bằng lời nói hoặc thậm chí là những cử chỉ nhỏ thể hiện sự công nhận có thể thúc đẩy mức oxytocin. Thực hành này thúc đẩy một môi trường tích cực, hỗ trợ và tăng cường hạnh phúc tổng thể.
