Khi Mark Zuckerberg gõ cửa với lời đề nghị trị giá 1 tỷ USD, Murati chỉ có một câu trả lời: “Không. Vì có những tầm nhìn không thể mua được bằng tiền”.
Mira Murati, 36 tuổi, không chỉ là một cái tên nổi bật ở Thung lũng Silicon. Cô là người phụ nữ đã thẳng thừng từ chối lời đề nghị về làm việc trị giá 1 tỷ USD từ Meta. Không chỉ riêng cô, toàn bộ đội ngũ tại Thinking Machines Lab cũng đưa ra quyết định tương tự.
Trong một báo cáo độc quyền của Wired, Murati xác nhận: “Cho đến nay, tại Thinking Machines Lab, chưa có ai trong nhóm chấp nhận lời đề nghị đó”.
Theo nguồn tin, Meta đã tiếp cận startup AI mới thành lập của cô với các gói đãi ngộ dao động từ 200.000 USD đến tận 1 tỷ USD, nhằm lôi kéo nhân tài cho Superintelligence Lab mới được họ thành lập.
Tuy nhiên, nhóm của Murati không dao động. Theo India.com, lý do rất đơn giản: Họ tin vào giá trị dài hạn của cổ phần mình đang nắm giữ và tin vào tầm nhìn của Murati hơn là khoản lợi nhuận ngắn hạn.
Murati cho biết Meta từng cố gắng thâu tóm Thinking Machines, giống như cách họ từng tiếp cận ScaleAI – nhưng đều thất bại.
QUÁI KIỆT THUNG LŨNG SILICON
Sinh năm 1988 tại Vlorë, Albania, Mira Murati lớn lên trong bối cảnh chính trị đầy biến động. Năm 16 tuổi, cô giành được học bổng đến trường Pearson College UWC tại British Columbia, Canada – một ngôi trường nổi tiếng với triết lý giáo dục toàn cầu và tư duy phản biện.
Trải nghiệm này đã đặt nền móng cho hành trình sau này. Sau khi hoàn thành chương trình Tú tài Quốc tế (IB), cô theo học song song: Bằng Cử nhân Nghệ thuật tại Colby College (2011) và Cử nhân Kỹ thuật tại Trường Kỹ thuật Thayer, thuộc Đại học Dartmouth (2012).
Sự kết hợp giữa tư duy nhân văn và kỹ thuật đã hình thành cách tiếp cận đặc biệt của cô với công nghệ, con người và thế giới.
Murati bắt đầu sự nghiệp tại Zodiac Aerospace, sau đó chuyển sang Tesla, nơi cô làm quản lý sản phẩm cao cấp cho mẫu Model X. Tiếp theo, cô gia nhập Leap Motion (nay là Ultraleap), nơi cô nghiên cứu máy tính điều khiển bằng cử chỉ và thực tế tăng cường (AR).
Tuy nhiên, bước ngoặt lớn nhất đến vào năm 2018 khi cô gia nhập OpenAI với vai trò Phó Chủ tịch phụ trách Ứng dụng AI và Quan hệ đối tác. Đến năm 2022, cô được bổ nhiệm làm Giám đốc Công nghệ (CTO). Dưới sự lãnh đạo của cô, OpenAI đã cho ra đời hàng loạt công cụ đột phá như ChatGPT, DALL·E, Codex và Sora.
Tháng 11/2023, khi OpenAI trải qua cuộc khủng hoảng lãnh đạo và Sam Altman bị loại bỏ, Murati tạm thời đảm nhiệm vị trí CEO lâm thời. Dù Altman trở lại chỉ sau vài ngày, Murati đã rời công ty vào tháng 9/2024 để thành lập dự án của riêng mình.
Thinking Machines Lab là gì?
Thành lập vào tháng 2/2025, Thinking Machines Lab là một startup AI phi lợi nhuận công ích, hướng tới việc xây dựng các hệ thống AI phổ quát, dễ tiếp cận và có đạo đức. Tính đến tháng 7, công ty đã huy động được 2 tỷ USD – vòng gọi vốn khởi động lớn nhất trong lịch sử công nghệ – với định giá 12 tỷ USD.
Những nhà đầu tư hậu thuẫn gồm có: Nvidia, AMD, Accel, Cisco, ServiceNow và chính phủ Albania. Công ty đã chiêu mộ nhân sự từ OpenAI, Meta và Mistral (Pháp).
Dù chưa ra mắt sản phẩm nào, giới công nghệ đang theo dõi sát sao. Một nguồn tin chia sẻ với Wired rằng công ty đang phát triển hệ thống AI có thể góp phần giải quyết những thách thức toàn cầu lớn như bệnh tật, biến đổi khí hậu và bất bình đẳng.
Khác với nhiều công ty AI khác, Murati chủ trương mời gọi các chuyên gia ngoài ngành – như nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách và giới nghiên cứu – tham gia từ sớm vào quá trình phát triển AI.
Vì sao cả đội từ chối Meta để ở lại?
Điều khiến câu chuyện này trở nên đặc biệt là: Trong thế giới AI đầy cạnh tranh, nhân tài thường chạy theo tiền. Nhưng đội ngũ của Murati thì không.
Theo India.com, họ coi trọng sự độc lập và tin rằng sứ mệnh của Thinking Machines Lab lớn hơn bất kỳ khoản tiền mặt nào từ các tập đoàn công nghệ.
Họ muốn xây dựng AI từ nền móng – theo giá trị của chính mình, không theo lộ trình của người khác.
Ảnh hưởng của Murati không bị bỏ qua. Cô được vinh danh trong danh sách 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực AI của Time năm 2024, và trong danh sách Những phụ nữ quyền lực nhất trong kinh doanh của Fortune năm 2023.
Thành công gọi vốn của công ty cô càng đặc biệt hơn khi đặt trong bối cảnh các startup do phụ nữ lãnh đạo vẫn chỉ nhận được một phần rất nhỏ vốn đầu tư mạo hiểm. Theo Female Founders Fund, chỉ 2,1% vốn VC năm ngoái rót vào các startup do phụ nữ sáng lập đơn độc.
Ấy vậy mà Murati vẫn gọi được 2 tỷ USD. Công ty của cô chưa có sản phẩm nào, nhưng có tầm nhìn rõ ràng, đội ngũ xuất sắc và được hậu thuẫn bởi những nhà đầu tư uy tín nhất.
Đây không chỉ là câu chuyện từ chối tiền bạc. Đây là chuyện ai sẽ định hình tương lai của AI.
Murati đã nói rõ rằng cô không chỉ xây dựng công cụ. Cô đang xây dựng một khung giá trị cho cách AI nên được phát triển – toàn diện, minh bạch và có trách nhiệm.
Qua chính câu chuyện của mình, cô gửi một thông điệp đến thế hệ công nghệ trẻ – đặc biệt là phụ nữ – rằng bạn không cần phải đi theo lối mòn để dẫn dắt cuộc cách mạng tiếp theo.
Vậy nên khi Mark Zuckerberg gõ cửa với lời đề nghị trị giá 1 tỷ USD, Murati chỉ có một câu trả lời: “Không. Vì có những tầm nhìn không thể mua được bằng tiền”.
Theo: IndiaTimes
Mark Zuckerberg đang toan tính gì: Âm thầm đốt hàng trăm tỷ USD nuôi một startup bên trong Meta, giao thiên tài 28 tuổi lãnh đạo, tham vọng một ngày sẽ vô địch thế giới Phương Linh
